Influencerzy, szczególnie początkujący, często odczuwają strach przed księgowością i nie wiedzą, do kogo zwrócić się po poradę. Nasza praktyka pracy z blogerami i mikroinfluencerami pokazuje, że kluczowym problemem jest nieznajomość przepisów oraz brak pewności, jaką dokładnie formę działalności wybrać i jak bezpiecznie uregulować relacje z fiskusem.
**Kim jest influencer w oczach urzędu skarbowego i prawa**
Z punktu widzenia marketingu influencer to osoba, która wpływa na decyzje swojej publiczności i motywuje ją do zakupu towarów lub usług. Z punktu widzenia urzędu skarbowego sprawa jest bardziej skomplikowana: sam fakt prowadzenia bloga lub posiadania kanału nie oznacza automatycznie, że dana osoba prowadzi działalność gospodarczą. Aby działalność została uznana za przedsiębiorczą, organy podatkowe biorą pod uwagę regularność, zorganizowany charakter i komercyjny wymiar zarobków. To właśnie te cechy decydują o tym, czy współpraca z markami będzie traktowana jako przedsiębiorczość, czy jako dochody uzyskiwane na podstawie odrębnych umów.
**Dlaczego regulatorzy zainteresowali się influencerami**
W ostatnich latach Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów (UOKiK) poświęca coraz więcej uwagi blogerom. Powodem jest to, że wielu z nich zamieszcza reklamy bez odpowiedniego oznakowania, przez co konsument nie zawsze rozumie, że treść ma charakter reklamowy. W efekcie pojawiły się kary i kontrole, co stało się nie tylko kwestią podatkową, ale także prawną, bezpośrednio wpływającą na reputację influencera.
**Formy opodatkowania dochodów**
Dochód influencera może być kwalifikowany na różne sposoby. W przypadku regularnej współpracy z markami, podpisanych umów i stabilnych wpływów urząd skarbowy skłania się do uznania takiej działalności za przedsiębiorczą, czyli wymagającą rejestracji jednoosobowej działalności gospodarczej (JDG). Jeśli zaś mowa o pojedynczych akcjach, nieregularnych projektach lub jednorazowych ustaleniach, dochód może zostać uznany za działalność wykonywaną osobiście, sformalizowaną poprzez umowę o dzieło (umowa o dzieło) lub umowę zlecenie (umowa zlecenie). Odrębnym przypadkiem jest działalność nierejestrowana, która jest możliwa, jeśli miesięczny dochód nie przekracza 75% minimalnego wynagrodzenia. W takiej sytuacji nie trzeba rejestrować się w CEIDG, opłacać składek do ZUS ani prowadzić skomplikowanej ewidencji – wystarczy zbierać imienne faktury i uwzględnić je w rocznym zeznaniu PIT-36.
Bardzo ważne jest zrozumienie, że każda forma wynagrodzenia – czy to pieniądze, towar, usługa, zniżka lub opłacony wyjazd – z punktu widzenia urzędu skarbowego jest dochodem. Barter jest wyceniany według wartości rynkowej towaru lub usługi i podlega opodatkowaniu na równi z wypłatami pieniężnymi.
**Szczególne przypadki: reklama i najem prywatny**
Jeśli influencer zamieszcza reklamę na własnej stronie internetowej lub blogu, urząd skarbowy może zakwalifikować to jako najem prywatny. W takim przypadku można zastosować ryczałt 8,5% od dochodu do 100 000 zł, co potwierdza pismo Ministra Finansów z dnia 5.09.2014 r. Jednakże jeśli reklama jest umieszczana na platformach, takich jak YouTube lub Instagram, gdzie kanały należą nie do blogera, ale do serwisu, to nie jest to już najem prywatny. W takich sytuacjach dochody najczęściej trafiają do kategorii „przychody z innych źródeł” i są opodatkowane stawkami PIT 12% lub 32%.
**VAT, kasa fiskalna i ryczałt**
Czy potrzebny jest VAT lub kasa fiskalna – zależy od charakteru działalności i obrotów. Jeśli influencer prowadzi działalność gospodarczą i sprzedaje towary lub usługi, po przekroczeniu limitu 200 000 zł powstaje obowiązek rejestracji jako podatnik VAT i używania kasy fiskalnej. Przy nieregularnych umowach o dzieło lub działalności nierejestrowanej taki obowiązek nie powstaje.
Osobno warto wspomnieć o ryczałcie. Jego stawka zależy od formy działalności: 8,5% stosuje się, gdy mowa o działalności prywatnej bez rejestracji, natomiast przedsiębiorca prowadzący działalność reklamową w ramach JDG może podlegać stawce 15%. To niuans, który wymaga konsultacji z księgowym, ponieważ błąd w wyborze stawki może prowadzić do poważnych konsekwencji.
**Interpretacja indywidualna i klasyfikacja PKWiU**
W niektórych przypadkach sytuacja pozostaje niejednoznaczna. Aby zminimalizować ryzyko, influencer może złożyć wniosek o interpretację indywidualną do Krajowej Informacji Skarbowej (KIS). Dla większej pewności warto wcześniej ustalić właściwy kod PKWiU, zwracając się do Głównego Urzędu Statystycznego (GUS). Odpowiedź z GUS może potrwać do 12 miesięcy, ale posiadanie oficjalnego kodu wzmacnia pozycję podatnika i ogranicza możliwości negatywnej interpretacji ze strony urzędu skarbowego.
**Strona praktyczna**
We współpracy z księgowym influencer powinien wyjaśnić, jakie dokładnie formy dochodu otrzymuje, jak często odbywają się współprace, czy istnieją podpisane umowy i jakie dokładnie korzyści (pieniądze, towary, zniżki lub usługi) otrzymuje od marek. Tylko w ten sposób można prawidłowo określić formę działalności, konieczność rejestracji JDG, istnienie zobowiązań w zakresie VAT i kasy fiskalnej oraz wybrać formę opodatkowania.
**Podsumowanie**
Dochód influencera to nie tylko przelewy pieniężne od reklamodawców. Każda forma korzyści związana z reklamą lub współpracą jest dochodem i wymaga uwzględnienia w zeznaniu podatkowym. W niektórych przypadkach wystarczy umowa cywilnoprawna (umowa cywilnoprawna) lub ryczałt jak przy najmie prywatnym, w innych niezbędna jest rejestracja JDG. Aby uniknąć błędów i kar, influencer powinien konsultować się z księgowym i w razie potrzeby ubiegać się o interpretację indywidualną. Dzięki temu będzie mógł legalnie zarabiać, spokojnie rozwijać osobistą markę i być pewnym swojej bezpiecznej sytuacji podatkowej.