Warto od razu zaznaczyć, że zmiany od 01.2026 dotyczą tylko przedsiębiorców, którzy nieprzerwanie prowadzili działalność od stycznia 2021 roku: bez zawieszenia (zawieszenie), urlopów macierzyńskich, łączenia podstaw do ubezpieczenia (gdy prowadzisz działalność gospodarczą i równocześnie pracujesz na umowę o pracę) itp.
Do końca 2025 roku obowiązują zasady wprowadzone w lutym 2020 roku, które określają, kto i na jakich warunkach może korzystać z Mały ZUS Plus. Główne ograniczenie dotyczyło sporu wokół artykułu 18c, ustęp 11, punkt 6: określał, że przedsiębiorca może korzystać z ulgi Mały ZUS Plus przez 36 miesięcy w ciągu ostatnich 60 miesięcy. Sformułowanie, które określało, jak poprawnie liczyć te 36/60, było na tyle niejasne, że nawet w ministerstwie powstały dwa sprzeczne podejścia do tej kwestii.
Na czym polegają zmiany, które wchodzą w życie od stycznia 2026 roku? Po pierwsze, sporna zapis mówiący, że w ciągu ostatnich 60 miesięcy przedsiębiorca ma prawo do 36 miesięcy preferencyjnego ZUS — zniesiony. Ustęp 11, punkt 6 został usunięty.
Pojawia się nowa zasada liczenia: Prawo do ulgi przysługuje, jeśli przedsiębiorca korzystał z niej nie dłużej niż 36 miesięcy w dowolnych 60 miesiącach swojej działalności gospodarczej. Można z niej korzystać w dowolnym okresie z 60 miesięcy. To całkowicie zmienia podejście do liczenia okresów. Jeśli wcześniej przedsiębiorcy musieli czekać 24 miesiące między okresami korzystania z Mały ZUS Plus, po reformie od 2026 roku ten okres oczekiwania stanie się bardziej elastyczny, co pozwoli szybciej wracać do ulgi przy spełnieniu warunków.
Naprzemienność okresów: Po wykorzystaniu ulgi przez 36 miesięcy następuje okres obowiązkowej płatności składek według standardowych stawek. Po jego zakończeniu przedsiębiorca będzie mógł ponownie skorzystać z ulgi, składając odpowiedni wniosek.
Czego nie otrzymaliśmy? Możliwości korzystania z ulgi w dowolnym miesiącu roku (np. w związku z zakończeniem umowy o pracę w ciągu roku, zakończeniem urlopu macierzyńskiego lub zwykłym „nieprzestrzeganiem terminów”, a także zakończeniem preferencyjnego ZUS, który bardzo rzadko kończy się dokładnie z końcem roku kalendarzowego).
Co to oznacza? Przedsiębiorca będzie musiał płacić Duży ZUS (maksymalne składki) przez dłuższy okres niż 24 miesiące (może to być do 35 miesięcy — maksimum). Jak wcześniej, może to wywołać spory sądowe dotyczące terminów składania wniosków o preferencyjny Mały ZUS Plus.
Ważne jest, aby pamiętać: aby skorzystać z Mały ZUS Plus od 1 stycznia 2026 roku, należy terminowo zarejestrować się i zgłosić chęć korzystania z ulgi. Terminy pozostają ścisłe: do końca stycznia każdego roku, w którym przedsiębiorca planuje rozpocząć korzystanie z ulgi. Naruszenie terminów może skutkować odmową zastosowania preferencji.
Podsumowując, od stycznia 2026 roku Mały ZUS Plus stanie się prostszy i bardziej przejrzysty dla przedsiębiorców. Sporne kwestie prawne zostaną usunięte, a możliwość ponownego korzystania z ulgi — rozszerzona. Jednak ważne jest, aby uważnie śledzić terminy i warunki, aby nie utracić prawa do preferencji.